Pijak i Myśliwy – „polscy” sułtani Imperium Osmańskiego
19 lutego 2024, 10:04Państwo osmańskie powstało pod koniec XIII wieku, do Europy wkroczyło w drugiej połowie XIV wieku, a sto lat później zakończyło tysiącletnie dzieje Cesarstwa wschodniorzymskiego, znanego obecnie jako Cesarstwo Bizantyńskie. Ono zaś było kontynuatorem jeszcze starszego państwa, którego początki datujemy na rok 753 p.n.e. Imperium Osmańskie było państwem wielonarodowym, w którym rządził nie tylko żywioł turecki. Wielu sułtanów miało pochodzenie greckie, albańskie czy serbskie. Było wśród nich dwóch, których korzeni możemy szukać na terenie dawnej Rzeczypospolitej.
Przeprojektowana gouda
24 czerwca 2008, 11:56Od kilku lat triumfy święci gastronomia molekularna. Zajmują się nią nie tylko szefowie kuchni. W telewizji pojawia się coraz więcej programów, dzięki którym również kucharz amator dowiaduje się, jak najlepiej usmażyć omlety, a jakie sztuczki pomogą przygotować smaczniejszy rosół. Simone Toelstede i Thomas Hofmann z Uniwersytetu w Münster postanowili z kolei rozszyfrować, jak skutecznie "przeprojektować" smak osławionego holenderskiego sera gouda.
Najszybszy zaadoptował najszybsze
4 listopada 2009, 09:40Jamajski lekkoatleta Usain Bolt, będący obecnie najszybszym sprinterem na świecie, zaadaptował kocię najszybszego zwierzęcia świata – geparda. Samczyk Lightning Bolt (dosłownie Bolt Błyskawica) skończył 3 miesiące. Sponsoring ma wspomóc wysiłki obrońców przyrody z Kenya Wildlife Service.
Poznasz gibona po akcencie
7 lutego 2011, 12:38Tak jak ludzie, gibony mają regionalne akcenty. Największe różnice zaobserwowano między populacjami żyjącymi na północy i południu (BMC Evolutionary Biology).
Minojczycy nie pochodzili z Egiptu
15 maja 2013, 18:06Choć odkrywca kultury minojskiej Arthur Evans uważał, że jej twórcy pochodzili z Egiptu (natrafiwszy na pałac w Knossos, archeolog zwracał uwagę na podobieństwa w sztuce obu cywilizacji), badania genetyczne wykazały, że Minojczycy byli Europejczykami.
Skóra pomaga wcześniej wykryć parkinsona i alzheimera
25 lutego 2015, 12:43Biopsje skóry można wykorzystać do wykrywania podwyższonego poziomu nieprawidłowych białek, związanych z chorobami Alzheimera i Parkinsona.
Krótka historia światłowodów
16 stycznia 2017, 13:02Chociaż światłowody nierozerwalnie wiążą się z najnowocześniejszymi technologiami, ludzie starają się komunikować za pomocą światła od setek lat. Pomijając ogniska czy pochodnie, za pierwszą udaną próbę stworzenia praktycznego stałego systemu komunikacji optycznej trzeba uznać telegraf optyczny Claude’a Chappe zbudowany pod koniec XVIII wieku.
To środowisko, a nie geny, decyduje o poziomie testosteronu
26 czerwca 2018, 11:45Poziom testosteronu u mężczyzn zależy w dużej mierze od środowiska, w jakim przebywali w dzieciństwie. Według badaczy z Durham University, mężczyźni, którzy dorastali w trudniejszych warunkach, w których stykali się z wieloma chorobami zakaźnymi, z większym prawdopodobieństwem będą mieli niższy poziom testosteronu niż mężczyźni, którzy dojrzewali w zdrowszym środowisku
Rozwiązanie problemu lekooporności znajduje się w kuchennej gąbce?
24 czerwca 2019, 12:06Naukowcy z Nowojorskiego Instytutu Technologii (NYIT) odkryli w gąbkach kuchennych bakteriofagi, czyli wirusy atakujące bakterie. W dobie narastającej lekooporności fagi mogą nas wspomóc w walce z patogenami.
Naukowcy ustalili, skąd pochodzi rtęć występująca w organizmach z rowów oceanicznych
25 listopada 2020, 04:12Tonąca padlina ryb żyjących w wodach przy powierzchni transportuje toksyczną rtęć do najbardziej odległych i niedostępnych części oceanów, w tym do Rowu Mariańskiego. Większość tej rtęci zaczyna swoją długą podróż do rowów oceanicznych jako zanieczyszczenie atmosferyczne z elektrowni węglowych, górnictwa czy fabryk cementu.
